Obscure Atlas

door: Dutch Golden Collection

Sinds de zomer van 2018 onderzoeken pianiste Helena Basilova, percussionist Konstantyn Napolov en celliste Maya Fridman de nieuwe klankmogelijkheden van deze bijzondere combinatie van instrumenten.

Het trio heeft een EP gemaakt met werk van Aart Strootman (1987) en Daniel Wohl (1980), repertoire dat speciaal voor hen geschreven is. Strootman is een veel gelauwerd componist, die inmiddels veel belangrijke Nederlandse prijzen in de wacht sleepte en in 2019 als kroon op zijn verdiensten de Matthijs Vermeulenprijs ontving. In de compositie ‘Obscure Atlas Cr-3’ belicht hij een unieke onderneming: het Russische onderzoek op de Kola Peninsula, vlakbij de grens met Noorwegen, waarbij een gat in de aardkorst werd geboord van maar liefst 12.262 meter diep. De operatie startte in 1970 en eindigde in 1994. Vanaf het begin was het project, naast de wetenschappelijke insteek, omgeven met allerlei mythes. Zo werd er onder meer gedacht dat de onderzoekers bij de poorten van de hel zouden uitkomen.

Strootman verklankt deze operatie in uitermate subtiele muziek, met een focus op kleine geluiden. Langzaam wordt de spanning opgevoerd tot het moment dat percussionist Napolov een krantenbericht voorleest dat het project gaat stoppen. “Vanaf dat moment voel je”, volgens de componist, “hoe de muziek steeds meer onderaards wordt. Fridman speelt op de cello een kale groove die steeds meer de diepte ingaat, tot hij als het ware ‘vast komt te zitten’. Zang van Fridman, geleidelijk opgevoerde percussie en twinkelend pianospel brengen de luisteraar terug naar de aarde. Muziek die ik zoveel mogelijk op het lijf van deze bijzondere musici heb proberen te schrijven.”

Een heel andere insteek laat de compositie ‘Microscope’ van Wohl horen, waarin hij een elektro-akoestisch landschap laat ontstaan. “Muziek waarin de gebruikte elektronica je als een wolk omarmt”, volgens de musici. Repeterende pianomotieven, ritmische percussie en lyrisch cellospel voeren geleidelijk naar een zachte climax, waarin de muziek bijna letterlijk lijkt weg te sterven.

Meer over de Dutch Golden Collection is hier te lezen.
Foto: Brendon Heinst
Foto: Brendon Heinst

subsidieregeling:

Opdracht compositie of libretto

Beeld: © Veerle Bastiaanssen
Beeld: © Veerle Bastiaanssen
Night Passage (Vanessa Lann) - Nederlands Kamerorkest | Foto: © Annemiek Kool
Night Passage (Vanessa Lann) - Nederlands Kamerorkest | Foto: © Annemiek Kool
Masterpiece – SPOT Groningen en het NNO | Foto: © Marijn Boeré
Masterpiece – SPOT Groningen en het NNO | Foto: © Marijn Boeré
Maya Fridman & ensemble - Tree of Life | Beeld: © Brendon Heinst
Maya Fridman & ensemble - Tree of Life | Beeld: © Brendon Heinst
Beeld: © Wojtek Justyna TreeOh!
Beeld: © Wojtek Justyna TreeOh!
Artificial by Nature – Nineties | Beeld: © Joost de Haas
Artificial by Nature – Nineties | Beeld: © Joost de Haas