Vijf jaar regeling nieuwe makers onderzocht

12 maart 2019
De regeling nieuwe makers levert een waardevolle bijdrage aan talentontwikkeling in de podiumkunsten. In de regeling staat de samenwerking van een maker met een begeleidende instelling centraal. Deze aanpak wordt door de geïnterviewden gewaardeerd. Dit blijkt uit een evaluatie over de periode 2013-2017, uitgevoerd door onderzoeksbureau Urban Paradoxes.
Verbreding van het talentontwikkelingsaanbod
De regeling nieuwe makers is ontwikkeld na de bezuinigingen op productiehuizen in de Basisinfrastructuur. Bij de opzet van de regeling is gekozen voor een open aanpak. De behoefte van de maker staat centraal. Naast productiehuizen hebben ook podia, festivals en producerende instellingen de rol van begeleider van een nieuwe maker op zich genomen. De inbedding van talentontwikkeling is hierdoor verbreed en een divers palet aan makers heeft hierdoor de kans gekregen zich verder te ontwikkelen. Door instellingen voor wie talentontwikkeling geen basistaak is wordt de begeleiding als relatief zwaar ervaren.

Breed palet aan makers

Uit de evaluatie blijkt dat de ondersteunde makers een grote diversiteit aan disciplines en genres vertegenwoordigen. Muziek is daarbij ondervertegenwoordigd en het gaat vaker om afgestudeerden van het kunstvakonderwijs dan om autodidacten. Het gaat meestal om individuele makers en in een aantal gevallen om collectieven. De regeling steunt ongeveer evenveel mannen als vrouwen. De makers zijn van verschillende leeftijden en hebben diverse nationaliteiten. Minder divers is de geografische spreiding, de meeste trajecten vinden plaats in Amsterdam en de Randstad.

Duurzame ontwikkeling
Makers profiteren van de expertise en het netwerk van hun begeleiders. Zij ontwikkelen zich met name op artistiek en persoonlijk vlak. Makers gebruiken het ontwikkeltraject voor verdieping en om een eigen signatuur te vinden. Op zakelijk gebied voelen zij zich na het traject minder zeker. Uit de evaluatie blijkt dat makers de lat voor zichzelf hoog leggen en de druk voelen om na het traject volledig op eigen benen te staan. Een groep makers slaagt daar inderdaad in, anderen vinden dat zij nog meer moeten leren om zelfstandig verder te kunnen. Niet zelden blijft de maker samenwerken met de begeleidende instelling nadat het traject afgerond is.

Ervaringen met de regeling
De ervaringen met de regeling lopen uiteen. Het werken aan leerdoelen vinden sommige makers prettig, anderen niet. Het vinden van cofinanciering is een uitdaging. Het Fonds wordt vaak als benaderbaar en flexibel ervaren. Er zijn echter ook makers en instellingen die er vanuit lijken te gaan dat er hoge prestatie-eisen zijn. Het Fonds kan beter communiceren over de ruimte die de regeling biedt.

Veranderende context
Sinds 2013 is de context van de regeling nieuwe makers veranderd. Er zijn weer productiehuizen opgenomen in de Basisinfrastructuur, er zijn samenwerkingsverbanden en meer informele vormen van talentontwikkeling. De sector spreekt de wens uit om een breder gesprek te voeren over talentontwikkeling en de plek van de regeling nieuwe makers daarbinnen. Daarbij zou ook de vraag terug moeten komen of er sprake kan zijn van langere of geschakelde trajecten.

Rapport: Duurzaam investeren in nieuwe makers. Evaluatie regeling Fonds Podiumkunsten

Beeld: © Ralph Winedt & Luan Buleshkaj - Distanshá
Beeld: © Ralph Winedt & Luan Buleshkaj - Distanshá
Foto: Sarah Wijzenbeek
Foto: Sarah Wijzenbeek
Foto: © guruXOOX via Getty Images
Foto: © guruXOOX via Getty Images
Foto: © Anne Reitsma
Foto: © Anne Reitsma
Foto: Ka Yan Tang
Foto: Ka Yan Tang